K3. Clinical trial agreements (onderzoekscontracten)

Beoordeling CTA (onderzoekscontract)

Op basis van de CCMO-richtlijn Beoordeling onderzoekscontracten beperkt de beoordeling van het onderzoekscontract zich tot twee aspecten:

• De bepalingen in de CTA betreffende de voortijdige beëindiging van het wetenschappelijk onderzoek of de overeenkomst;
• De bepalingen in de CTA omtrent de openbaarmaking van de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek.

De toetsingscommissie (erkende METC of CCMO) beoordeelt overigens ook vergelijkbare bepalingen in het onderzoeksprotocol.

CTA-template

Om het indieningsproces te versnellen wordt u nadrukkelijk geadviseerd gebruik te maken van de (ongewijzigde)  CTA-template. Deze template is ontwikkeld en akkoord bevonden door een samenwerking van partijen die zijn verenigd in de Dutch Clinical Research Foundation (DCRF). De betrokken partijen zijn:

• de Samenwerkende topklinische opleidingsziekenhuizen (STZ),
• de Nederlandse federatie van universitair medische centra (NFU),
• de Vereniging innovatieve geneesmiddelen (VIG),
• Stichting het Nederlands kanker instituut - Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis (NKI/AvL),
• de Associatie van contract research organisaties in Nederland (ACRON),
• het Prinses Máxima centrum voor kinderoncologie (Máxima).

Indien, in het uiterste geval, toch een aanpassing van de CTA-template nodig is, wordt de afwijking van een clausule bij voorkeur in een annex vastgelegd.

De CCMO is van mening dat de clausules in deze CTA-template betreffende de voortijdige beëindiging van onderzoek en de openbaarmaking van onderzoeksresultaten, in overeenstemming zijn met CCMO-richtlijn Beoordeling onderzoekscontracten.

Verklaring Geschiktheid Onderzoeksinstelling (VGO)

Vanaf 1 november 2021 is gebruik van een Verklaring Geschiktheid Onderzoeksinstelling (VGO) verplicht voor nieuwe geneesmiddelenstudies. De CTA-template bevat een paragraaf waarin staat beschreven dat bij ondertekening van het contract door de raad van bestuur/directie vóórdat de toetsingscommissie het onderzoek heeft goedgekeurd, de raad van bestuur/directie de onderzoeker, onder opschortende voorwaarden, toestemming geeft voor uitvoering van het onderzoek in de instelling.

CTA voor bedrijfsgeinitieerd onderzoek

Voor bedrijfsgeïnitieerd onderzoek is per 14 februari 2024 een nieuwe CTA-template in gebruik genomen.

De CTA-template voor bedrijfsgeïnitieerd onderzoek kent twee varianten:

• Versie A voor overeenkomsten tussen sponsor en deelnemend centrum;
• Versie B wanneer de CRO betrokken is als partij ter voldoening aan financiële verplichtingen jegens het deelnemend centrum en/of de hoofdonderzoeker.

Let op! Als deze template wordt gebruikt voor niet-geneesmiddelenonderzoek (d.w.z. onderzoek dat valt binnen de reikwijdte van de WMO, MDR, IVDR, Embryowet), zijn bepalingen 21.2 en 21.3 niet van toepassing.

Bij de templates is een toelichting beschikbaar.

CTA-template onderzoeker-geïnitieerd onderzoek niet gewijzigd

Voor onderzoeker-geïnitieerd onderzoek  is er nog geen nieuwe versie beschikbaar (die is nog in ontwikkeling). Op dit moment is van dit type contract een keuze te maken tussen een contract template voor gebruik met VGO en een contract template voor gebruik met onderzoeksverklaring. Zoals hierboven aangegeven is gebruik van de VGO alleen verplicht voor geneesmiddelenstudies.

CTA-template niet-WMO

Er is ook een door de DCRF ontwikkeld CTA-template voor niet-WMO onderzoek beschikbaar.

Indiening CTA (onderzoekscontract)

Als een CTA deel uitmaakt van het onderzoeksdossier, moet u deze hebben ingediend bij aanvang van de beoordeling door de oordelende toetsingscommissie (erkende METC of CCMO). De opdrachtgever van het onderzoek mag zelf bepalen of hij op dat moment al meteen een getekende versie indient of in eerste instantie alleen een ongetekende versie. De CTA die u indient moet altijd voorzien zijn van een kenmerk met versienummer.

Als de opdrachtgever bij aanvang van de beoordeling een ongetekende versie indient, moet de opdrachtgever vóórdat het onderzoek start alsnog een getekende CTA bij de toetsingscommissie ter kennisgeving indienen. In de bijbehorende aanbiedingsbrief dient u aan te geven of de bepalingen die de toetsingscommissie heeft beoordeeld wel of niet gewijzigd zijn in de getekende CTA. Uitgangspunt is dat de getekende versie dezelfde versie is als die reeds door de toetsingscommissie is goedgekeurd.

Een wijziging betreffende de twee aspecten in de CTA waarover de toetsingscommissie oordeelt – criteria voortijdige beëindiging en openbaarmaking onderzoeksresultaten – wordt gezien als een substantieel amendement en zal opnieuw door de toetsingscommissie moeten worden beoordeeld. In de bijbehorende aanbiedingsbrief dient u duidelijk aan te geven wat de wijzigingen zijn. Ook hier geldt dat na goedkeuring van het CTA-amendement een getekende CTA bij de toetsingscommissie ter kennisgeving moet worden ingediend. Zie verder de procedure zoals hierboven beschreven voor de initiële beoordeling. Voor een snelle afhandeling door de toetsingscommissie zijn een adequaat versiebeheer en een omschrijving van de wijzigingen in de verschillende versies van belang.

Indien er geen CTA is afgesloten, moet u dit in de aanbiedingsbrief bij het onderzoeksdossier vermelden. Zonder een dergelijke passage in de aanbiedingsbrief zal de oordelende toetsingscommissie ervan moeten uitgaan dat een CTA onderdeel is van het onderzoekdossier. Bij afwezigheid van de CTA zal zij het onderzoeksdossier als onvolledig moeten beschouwen.

Multicenteronderzoek

Bij multicenteronderzoek geldt dat, indien er CTA’s worden afgesloten, er ten minste één CTA nodig is voor de beoordeling van het dossier. Dit is de referentie-CTA. Voor de overige Nederlandse centra volstaat een schriftelijke verklaring van de opdrachtgever/verrichter. Hierin moet staan dat de CTA’s van de overige centra ten aanzien van de twee onderdelen die de toetsingscommissie beoordeelt, gelijkluidend zijn aan de referentie-CTA. Als een dergelijke verklaring ontbreekt moet u de CTA’s van alle deelnemende centra indienen.